سدیم لوریل سولفات

سدیم لوریل سولفات

سدیم لوریل سولفات به اختصار SLS با فرمول NaC₁₂H₂₅SO₄ یا سدیم دودسیل سولفات SDS یا یا ماده نزدیک به آن سولفات لوریت سدیم یا سولفات لاریل اتر سدیم (سدیم لوریل اتر سولفات) Sodium Laurylether Sulfate به اختصار SLES رایجترین سولفات‌های سطح فعال آنیونی (مواد فعال سطحی آنیونی) از پاک‌کننده‌های سنتزی با قدرت زیاد و به‌طور دقیق‌تر جزو مواد فعال سطحی (مواد فعال سطحی یا مواد مؤثر) می‌باشد. این ماده یک ترکیب شیمیائی امولسیون‌کننده، پُف‌دهنده، تسریع‌کننده انحلال، و کف‌کنندگی است که از آن در صنایع شویندگی، دترژنت‌ها یا مواد غذائی استفاده می‌شود و مواد فعال‌کننده سطحی آنیونی در تولید شامپو می‌باشد

این ترکیب در اکثر مواد شوینده‌های تجاری مثل مایع ظرفشویی و پاک‌کننده‌های صنعتی (کارواش و کف شورها و بر طرف‌کننده روغن) و در بیش از ۹۰٪ مواد بهداشتی و پاک‌کننده بدن و سر ازقبیل خمیر دندان، صابون، شامپو، کرم و لوسیون چه به صورت مایع یا غیرمایع جهت زدودن چربی به عنوان ماده کف‌کننده و پاک‌کننده و امولسیون کننده مواد چسبنده بکار می‌رود و جزو مواد اولیه آرایشی و داروئی است

این ماده موجب شکسته شدن سد رطوبتی پوست شده وخود به راحتی در پوست نفوذ می‌نماید و به دیگر مواد شیمیایی نیز اجازه می‌دهد تا به راحتی نفوذ کنند. ضمن ترکیب باسایر مواد شیمیایی جزو مواد خطرناک و سرطانزای (با کلاس قوی) پوستی است که همچنین می‌تواند ریزش مو شود.

گاهی اوقات SLES یاSLS با برچسب ‘برگرفته از نارگیل’ یا ‘ مشتقات طبیعی نارگیل ارائه می‌گردد ودارا بودن کد تجاری و تصویب استاندارد ملی و باوجود درستی مسئله طبیعی بودن، باعث گمراهی می‌گردد. علت فروش این مواد در بازار، ضمن عدم آگاهی، اشتیاق افراد و مشتری‌ها به این مواد است که علاقه کاذب خاصی به میزان کف‌کنندگی دارند

 کاربرد ها

از ترکیب فوق علاوه بر استفاده در صنایع شوینده می توان در صنایع غذایی، پزشکی و… نیز استفاده نمود. در ادامه به این کاربرد ها بیشتر می پردازیم.

صنایع شوینده و بهداشتی:

در محصولات شوینده و بهداشتی این ماده یکی از ترکیبات مهم است و در محصولات زیبایی، مو، کرم ها و … به کار می رود.

محصولات زیبایی:  کرم های اصلاح، شوینده های دست، پاک کننده های آرایش، شوینده های صورت، صابون های مایع و جامد و…

مراقبت از مو: اس ال اس در شامپو ها، ژل های مو، شامپو های ضد شوره، رنگ های مو کاربرد دارد. 

مراقبت از دندان: خمیردندان ها، محصولات سفید کننده ی دندان، دهانشویه

محصولات موجود در حمام: از قبیل کف کننده های وان حمام، شوینده های بدن، روغن و یا نمک های مورد استفاده در حمام

کرم ها و لوسیون ها: کرم های دست، کرم های ضد خارش، ماسک ها، کرم های مو بر، ضد آفتاب ها

اغلب این محصولات موضعی هستند و یا طور مستقیم به پوست و یا بدن اعمال می شوند.

صنایع غذایی

جالب است بدانید این ماده به عنوان یک افزودنی خوراکی نیز مورد استفاده قرار می گیرد و اغلب به عنوان یک امولسیفایر و یا ضخیم کننده در محصولاتی از قبیل مارشمالو، پودر تخم مرغ ، پودر های آماده ی نسکافه و… استفاده می شود.

برای خرید سدیم لوریل سولفات با ما در مبتکران شیمی همراه باشید

پزشکی

در پزشکی نیز از این ماده به عنوان ملین استفاده می گردد و همچنین به عنوان افزودنی به بعضی از انواع دارو های آسپرین برای افزایش انحلال پذیری آن ها  اضافه می گردد.

صنایع مختلف

این ترکیب در هر کاری که نیاز به حذف لکه های چربی و روغن دارد مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال در غلظت های بالا می توان از این محصول در تمیز کننده های موتور، تمیز کننده های سطح، شامپو و شوینده های ماشین و… نیز استفاده نمود. همچنین در تحقیقاتی که اخیرا صورت گرفته است نشان می دهد این سورفکتانت در هیدراته کردن گاز و یا تشکیل متان هیدراته، می تواند حدود 700 برابر سرعت تشکیل را افزایش دهد.

Msds  و خطرات

سدیم لوریل سولفات خورنده است و تحریک پوست را می تواند به دنبال داشته باشد. برای حفظ و نگهداری این ماده باید دقت کافی انجام شود تا از آتش سوزی و شعله ور شدن محصول فوق جلوگیری به عمل آید. برای ذخیره سازی و نگهداری این ترکیب حتما آن را به دور از اکسید کننده ها و اسید های قوی نگهداری نمایید. دمای محیط مناسب ترین دما برای حفظ و نگهداری این ماده است.

پرسش متداول در مورد سدیم لوریل سولفات

جایگزین های اس ال اس چه موادی هستند؟

همانطور که گفته شد این ماده شیمیایی در صنایع شوینده و محصولات مراقبت از مو کاربرد گسترده دارند،با وجود اینکه خطرساز بودن این ماده  به اثبات نرسیده اما اخیرا از سدیم لوریل سولفواستات (SLSA) به عنوان یک سورفکتانت طبیعی و بدون سولفات به جای آن استفاده می شود،همچنین برخی شرکت های تولید کننده محصولات ذکر شده به دنبال جایگزین کردن آن با مواد طبیعی با خواص مشابه در تولید شامپوها و محصولات مراقبت از پوست و مو هستند، از جمله این مواد جایگزین را می توان به استفاده از اسید های طبیعی مانند بنزوئیک اسید،بنزیل بنزوآت ، ترکیبات طبیعی حاوی ویتامین E ، جوانه گندم و… اشاره کرد که به آنها ترکیبات سبز نیز گفته می شود.

چه محصولاتی حاوی سدیم لوریل سولفات می باشند؟

تقریبا می توان گفت همه ی ما این ماده ی شیمیایی را در خانه ی خود نگه می داریم. اگر همین الان سری به قفسه ی محصولات بهداشتی و یا حمام خود بزنید SLS را خواهید یافت. انواع مختلفی از محصولات بهداشتی حاوی این ماده ی شیمیایی می باشند که در ابتدای متن به آن بیشتر پرداخته شده است.

آیا این ماده می تواند خطرناک باشد؟

سازمان غذا و دارو ی آمریکا FDA استفاده از ترکیب فوق را به عنوان یک افزودنی تایید نموده است.

به طور میانگین انسان ها به خصوص خانم ها روزانه 200 ماده ی شیمیایی گوناگون به پوست خود اضافه می نمایند که بیش از 60 درصد از این مواد شیمیایی به طور مستقیم جذب و وارد جریان خون می شود. بسیاری از محصولات چه به صورت ارگانیک و چه به صورت طبیعی دارای سولفات می باشند که از انواع این سولفات ها می توان به سدیم لوریل سولفات و یا سدیم لوریل اتر سولفات (تگزاپون) اشاره نمود. آشنایی با چگونگی عملکرد این مواد و خطرات آن ها و انتخاب محصول شیمیایی مناسب برحسب محتویات موجود در آن می تواند موجب سلامت پوست و مو و پیشگیری از بیماری های گوناگون شود.

در مجموع می توان گفت که خطری برای این ماده در غلظت های مجاز گزارش نشده است و استفاده از آن بی خطر است.

تحقیقات آزمایشگاهی راجع به خطرات این ماده چه می گویند؟

 با توجه به اطلاعات و تحقیقات انجام گرفته و منتشر شده در مجله ی بین المللی سم شناسی که در سال 1983 منتشر گردید اگر اس ال اس به طور موقت مورد استفاده قرار بگیرد و سپس با آب شسته شود (مانند استفاده در شامپو ها و صابون ها) خطری برای سلامتی ایجاد نخواهد کرد.

همین گزارش تایید می کند که برای محصولات حاوی این ماده در صورتی که قرار است بر روی پوست برای ساعتی بمانند، میزان درصد حضور SLS در آن ها باید کمتر از 1 درصد باشد (مانند کرم ها و لوسیون ها)

مطالعات حیوانی نیز نشان می دهد که استفاده ی مداوم و طولانی مدت از محصولات حاوی این ماده می تواند موجب تحریک پوست به میزان خفیف تا متوسط شود.

با این وجود دانشمندان استفاده از اس ال اس را در محصولات بهداشتی ایمن دانسته اند. زیرا در اغلب موارد بعد از استفاده از این محصول محل مورد استفاده شسته می شود و اثری از این ماده باقی نخواهد ماند. در نتیجه خطری نیز به وجود نمی آورد.

آیا سدیم لوریل سولفات می تواند موجب سرطان شود؟

این ماده می تواند چربی ها و یا سایر آلودگی های موجود بر روی پوست را پاک نماید. با این حال نباید از حل نمودن چربی های پوست توسط این ماده چشم پوشی نمود. حل نمودن چربی طبیعی پوست می تواند خشکی و تحریک پوست را به دنبال داشته باشد.

بر اساس تحقیقات بیشتری که در این زمینه صورت پذیرفته است این نتیجه به دست آمده که این ماده می تواند در افرادی که دارای پوستی حساس تر نسبت به افراد عادی می باشند موجب ایجاد تحریک های پوستی (خارش، قرمزی و…) شود اما نمی تواند موجب ایجاد سرطان گردد. به طور کلی مطالعات انجام گرفته هیچ ارتباطی بین این ترکیب و افزایش خطر ابتلا به سرطان نشان نمی دهد. مطالعاتی که در سال 2015 انجام گرفت نیز  ایمن بودن این ماده را در محصولات شوینده ی خانگی ثابت نمود.

هیچ نگرانی ای برای استفاده از محصولات حاوی این ماده وجود ندارد زیرا حاوی غلظتی محدود و مجاز از آن می باشند.