تارتاریک اسید یک اسید دوپروتونه و ارگانیک می‌باشد که به صورت طبیعی در بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات همانند موز، انگور و تمر هندی یافت می‌شود. همچنین تارتاریک اسید یکی از اسیدهای موجود در شراب می‌باشد. این اسید را برای ایجاد مزهٔ ترش به دیگر غذاها می‌افزایند. همچنین این اسید یک آنتی‌اکسیدان می‌باشد. این اسید کریستال‌های سفید دارد و نمک آن تارترات نامیده می‌شود.

• 

  اسید تارتاریک

تارتاریک اسید نخستین بار در سال ۸۰۰ میلادی توسط دانشمند ایرانی جابر ابن حیان از تجزیهٔ پتاسیم تارتار به دست آمد. روش‌های مدرن تجزیه توسط شیمی‌دان سوئدی کارل ویلهلم شیله در سال ۱۷۶۹ میلادی انجام شده‌است. تارتاریک اسید یک هیدروکسی اسید است. هیدروکسی اسیدها گروهی از اسیدهای کربوکسیلیک هستند که یک گروه عاملی هیدروکسیل به آنها افزوده شده‌است.

کاربردهای اسید تارتاریک چیست ؟

صنایع غذایی از این اسید به عنوان ماده افزودنی و طعم دهنده استفاده می کنند و همچنین در صنایعی مانند سرامیک ، چاپ پارچه ، برنزه سازی ، عکاسی و داروسازی به کار می رود.

قیمت خرید و فروش مناسب اسید تارتاریک به عنوان یک ماده اسید ی بطور طبیعی ترش است و به غذاها طعم تیز و ترش می بخشد. این ترکیب همچنین می تواند به تنظیم ژل و حفظ مواد غذایی کمک کند. این ماده اغلب به محصولاتی مانند نوشابه های گازدار ، ژله های میوه ای ، ژلاتین و قرص های جوشان اضافه می شود. این ماده همچنین یکی از عناصر موجود در خامه تارتار است که در آب نبات سفت و مارک های مختلف بیکینگ پودر یافت می شود تا باعث پخته شدن بهتر کالاهای پختنی شود.

وقتی خامه تارتار به آب اضافه می شود ، سوسپانسیونی ایجاد می شود که به خوبی سکه های مس را تمیز می کند زیرا محلول تارتار می تواند لایه اکسید مس (II) موجود در سطح سکه را حل کند. کمپلکس حاصل از تارتارات مس (II) به راحتی در آب حل می شود.

بهتر است بدانید:

تارتاریک اسید و مشتقات آن کاربردهای فراوانی در زمینه دارویی دارند. به عنوان مثال ، در تولید قرص جوشان و همراه با اسید سیتریک  برای بهبود طعم داروهای خوراکی استفاده می شوند. مشتق آنتیمونیل پتاسیم معروف به استفراغ تارتار در مقادیر کم  در شربت سرفه به عنوان خلط آور استفاده می شود.

این ترکیب همچنین کاربردهای مختلفی در صنعت  دارد. این اسید در یونهای فلزی کلات مانند کلسیم و منیزیم مشاهده شده است. بنابراین در صنایع کشاورزی و صنعت فلزات به عنوان عامل کلات کننده برای کمپلکس کردن ریز مغذی ها در کودها و تمیز کردن سطوح فلزی به ترتیب از آلومینیوم ، مس ، آهن و آلیاژهای این فلزات نقش دارد.

مصارف صنعتی اسید تارتاریک شامل فرآیند آبکاری طلا و نقره ، تمیز کردن و پرداخت فلزات ، برنزه کردن چرم و ساخت جوهر آبی برای طرح های اولیه است. تارتاریک اسید همچنین یکی از عناصر نمک روشل است که با نیترات نقره واکنش داده و باعث نقره ای شدن آینه ها می شود. مشتقات استر اسید تارتاریک می توانند پارچه ها را رنگ کنند.

تولید تجاری اسید تارتاریک

محصولات جانبی حاصل از تولید شراب برای تولید تجاری اسید تارتاریک مورد استفاده قرار می گیرد. رسوبات و سایر مواد زائد حاصل از تخمیر شراب با هیدروکسید کلسیم حرارت داده می شوند. این امر باعث می شود تا تارتارات کلسیم رسوبی تشکیل شود و سپس با استفاده از اسید سولفوریک تصفیه می شود تا ترکیبی از سولفات کلسیم و اسید تارتاریک تولید شود. پس از جداسازی تارتاریک اسید سپس برای استفاده تجاری خالص سازی می شود.

عوارض و خطرات اسید تارتاریک

اسید تارتاریک یک سم عضله است که با مهار تولید اسید مالیک کار می کند و در دوزهای بالا باعث فلج و مرگ می شود. دوز متوسط ​​کشنده (LD50) برای انسان حدود ۵/۷ گرم در کیلوگرم ، برای خرگوش ۵/۳ گرم در کیلوگرم و برای موش ۴/۴ گرم در کیلوگرم است.

بنابراین برای کشتن فردی با وزن ۷۰ کیلوگرم (۱۵۰ پوند) بیش از ۵۰۰ گرم (۱۸ اونس)  تارتاریک اسیدنیاز است. پس می توان با خیال راحت در بسیاری از غذاها ، به ویژه شیرینی هایی با طعم ترش  از این ترکیب استفاده کرد. به عنوان یک افزودنی غذایی ، این ترکیب به عنوان یک آنتی اکسیدان و امولسیون کننده با شماره E334 استفاده می شود.