ایزوپروپیل الکل
Skeletal formula of isopropyl alcohol Ball-and-stick model of isopropyl alcohol
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۶۷-۶۳-۰ 
پاب‌کم ۳۷۷۶
کم‌اسپایدر ۳۶۴۴ 
UNII ND2M416302 
شمارهٔ یواِن 1219
KEGG D00137 
ChEBI CHEBI:17824 
ChEMBL CHEMBL۵۸۲ 
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس NT8050000
مرجع بیلشتین
635639
مرجع جی‌ملین
1464
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
خصوصیات
فرمول مولکولی C3H8O۱
جرم مولی ۶۰٫۱ g mol−1
شکل ظاهری Colorless liquid
چگالی 0.786 g/cm3 (20 °C)
دمای ذوب −۸۹ درجه سلسیوس (−۱۲۸ درجه فارنهایت؛ ۱۸۴ کلوین)
دمای جوش
‎82.6 °C, 356 K, 181 °F
انحلال‌پذیری در آب امتزاج in water
انحلال‌پذیری miscible in بنزن کلروفرم اتانول اتر گلیسیرین
soluble in استون
اسیدی (pKa) 16.5[۲]
پذیرفتاری مغناطیسی -45.794·10−6 cm3/mol
ضریب شکست (nD) 1.3776
گرانروی 2.86 cپواز at 15 °C
1.96 cپواز at 25 °C[۳]
1.77 cپواز at 30 °C[۳]
گشتاور دوقطبی 1.66 D (gas)
خطرات
GHS pictograms The exclamation-mark pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) The flame pictogram in the Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS)
سیستم هماهنگ جهانی طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری مواد شیمیایی Danger
GHS hazard statements H225, H319, H336
GHS precautionary statements P210, P261, P305+351+338
طبقه‌بندی ئی‌یو Highly flammable (F), Irritating (Xi)
کدهای ایمنی R۱۱ R۳۶ R67
شماره‌های نگهداری S۱۶ S۲۴ S۲۵ S26
خطرات اصلی Flammable
لوزی آتش
Special hazards (white): no code

NFPA 704 four-colored diamond

نقطه اشتعال ۱۱٫۷ درجه سلسیوس (۵۳٫۱ درجه فارنهایت؛ ۲۸۴٫۸ کلوین)
دمای خودآتشگیری ۳۹۹ درجه سلسیوس (۷۵۰ درجه فارنهایت؛ ۶۷۲ کلوین)
محدودیت‌های انفجار ۲–۱۲٫۷٪
آمریکا Permissible
exposure limit (PEL)
TWA 400 ppm (980 mg/m3)
Threshold Limit Value 980 mg/m3 (TWA), 1225 mg/m3 (STEL)
LD50 12800 mg/kg (dermal, rabbit)[
3600 mg/kg (oral, mouse)
5045 mg/kg (oral, rat)
6410
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)

ایزوپروپیل الکل (به انگلیسی: Isopropyl Alcohol)

نام تجارتی: Alcojel

رده دارویی: الکل‌ها

رده درمانی: ضد عفونی کننده

اشکال دارویی: بالک

موارد مصرف: تمیز کردن پوست قبل و بعد از جراحی

نحوه مصرف: در بالغین و کودکان: محلول ۶۰ تا ۷۰ درصد، به‌طور موضعی، جهت ضدعفونی کردن پوست قبل از جراحی به کار می‌رود.

نکته: این محلول ضدعفونی، چندی است که از طرح ژنریک ایران خارج گردیده‌است.

این ماده در ساخت انواع شیشه شورها، ضد عفونی کننده ها، رنگبرها، در مواد آرایشی مانند اسپری های مو، و در صنعت چاپ برای کم کردن دمای آب در دستگاه های چاپ استفاده می‌شود. ایزوپروپانول برای ساخت استون و سایر مشتقات آن نیز کاربرد دارد.

کاربرد در پزشکی

این ماده ایزومری از پروپیل الکل با خواص ضد باکتریایی به حساب می آید. کاربرد ایزوپروپیل الکل در پزشکی با توجه به خاصیت ضد باکتریایی آن در صابون‌ها و لوسیون‌ها  و در عمل‌های جراحی به عنوان عامل ضد عفونی کننده‌ی پوست می‌باشد و در ساخت آنتی بیوتیک‌ها نیز کابرد دارد. ایزوپروپیل الکل اغلب در پدهای ضد عفونی استفاده می‌شود که معمولاً پنبه یا گاز است که با محلول ۶۰ تا ۷۰ درصد الکل رقیق شده در آب مرطوب می‌شود. این پدها توسط متخصصان پزشکی برای انجام وظایفی نظیر پاکسازی ابزارهای کوچک، پاک کردن سطوح و تمیز کردن پوست بیمار قبل از تزریق استفاده می‌شود.

کاربرد در خودرو

کاربرد ایزوپروپیل الکل در صنعت خودرو به عنوان مواد افزودنی سوختی رایج است که جهت جلوگیری از انباشت آب در خطوط سوخت به  کار رفته و همچنین می‌تواند برای تمیز کردن شیشه استفاده می‌شود. این ماده  اغلب برای حذف موم یا ترک باقی مانده به کار می‌رود.

کاربرد در آزمایشگاه

یکی از رایج ترین موارد استفاده از ایزوپروپانول در آزمایشگاه به عنوان یک ضد عفونی کننده برای تمیز کردن تجهیزات و سطوح کار است. هنگامی که به طور مناسب استفاده شود، تعداد قابل توجهی از باکتری‌ها و دیگر آلاینده‌های بالقوه را می‌کشد، به همین دلیل است که آن را به عنوان ضد عفونی کننده دست در آزمایشگاه ها و بیمارستان ها نیز استفاده می‌کنند.

ایزوپروپیل الکل به عنوان یک ماده نگهدارنده برای نمونه های بیولوژیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده اغلب به عنوان یک رقیق کننده برای  نمونه‌های آزمون به کار می‌رود.

کابرد در صنعت

ایزوپروپیل الکل در صنایع چاپ به عنوان یک حلال و برای تمیز کردن تجهیزات ظریف در صنعت استفاده می‌شود. در تولید اکثر اجزای کامپیوتر استفاده از ایزوپروپیل الکل به عنوان یک حلال ضروری می‌باشد و در تولید رنگ، همچنین به عنوان یک سلب کننده رنگ به کار می‌رود.

سایر کاربردها

از عمده موارد کاربرد این الکل در صنعت چاپ و وابستگی شدید این صنعت به ایزوپروپیل به این دلیل می‌باشد که: دمای آب را در دستگاه‌های چاپ بسیار پائین نگاه می‌دارد و قابلیت تبخیر آن بسیار پائین است.